Antibiyotiğin Davranış Üzerine Etkisi ve Probiyotikler
Antibiyotik bakteriyel enfeksiyonları ortadan kaldırmak için kullanılan ilaçların genel ismidir. Bakteri duvarlarını parçaladığı için antibiyotiğin bakteriler üstünde ezici bir gücü vardır. Antibiyotiğin artık korku dolu etkisini hepimiz bir şekilde öğrendik; bağırsaklarımızın yapısını bozuyor; iyi bakterileri azaltıyor, hem de bazen kalıcı bir şekilde. Peki ya beynimizde de bir takım sorunlara yol açabilir mi?
Antibiyotiğin Davranış Üzerindeki Etkisi
Bu soru McMaster Universitesinde yapılan yeni bir araştırmanın çıkış noktasıydı; erken yaşta kullandığımız antibiyotikler beyne ne yapar sorusunu sormuşlar: Floradaki değişiklikler beyne etki eder miydi?
Araştırmacılar; John Bienenstock ve Sophie Leclercq, az miktarda antibiyotiğin beyni değiştirdiğini bulmuşlar. Antibiyotiğe maruz kalan farelerin kan beyin bariyerinde değişiklikler olmuş ve frontal korteksindeki sitokin artışı pik yapmış. İşin daha da ilerisine baktıklarında farenin davranışlarında da değişiklikler olduğunu görmüşler. Daha zor bir görev verildiğinde ve sosyal durumlarda daha farklı davranmışlar; ayrıca mikrobiyotaları uyarılmayanlara göre daha agresiflermiş. Bu etkiyi düşük doz-pediatrik doz- penisilin ile gözlemlemişler. Bir probiyotik bakteri olan Lactobacillus rhamnosus JB-1, antibiyotik tedavisine eklendiğinde, davranış ve beyin biyolojisindeki değişiklikler daha az görülmüş. Bu bize, spesifik bir bakteri türünün de beyni etkileyeceğini gösteriyor.
Araştırma bundan sonra bir adım daha ileriye taşınmış; acaba bu etki farklı mikroplar ekleyerek etkisiz hale getirilebilir mi? Cevap evet.
İleri Okuma: Mikrobiyota Nedir?
Hala Bir ‘Kara Kutu’
Beyin ve gut arası ilişki iki yönlü ve içine bir çok sistemi almasından dolayı hala bir çok gizem barındırıyor. Araştırmacılar, sinir sistemi üzerine olan etkilerini,bağışıklık sistemine olan etkisinden daha çok bildiklerini belirtmişler. 2011 yayınlanan bir çalışmaya göre, fareye Lactobacillus rhamnosus JB-1 verildiğinde bu pozitif etkisi görülmüş fakat vagus siniri kesildiğinde bu etki tamamen kalkmış. Bu yüzden sinir sistemi ile bağlantılı olduğunu görüyoruz. Fakat immün sistemin yokluğu veya indirek-direk etkisi ile neler olur hala bununla ilgili çalışmalara ihtiyaç var.
Çalışmaların henüz çok başındayız; mikrobiyota yeni olduğu kadar, probiyotiklerin markalarının fazla ve faydalarının incelenebildiği bir cihaz olmamasından dolayı çok çabuk suistimal edilebilecek bir konu. Kullanmanız gerektiğini düşünüyorsanız bile bir gastroentereloğa danışıp almalısınız.
Hazırlayan: İrem Yakışıklı
Bu konu çok ilginç! Bir antibiyotik tedavisi bağırsak floramı tahrip ettiği için mide sorunlarımın bir sonucu olarak probiyotiklerle ilgilenmeye başladım. Lactoflora web sitesinde probiyotikler hakkında daha fazla bilgi okumanızı tavsiye ederim: https://www.lactoflora.es/