Makaleler

Bellek Uyku Esnasında Şekillendirilebilir

Bellek Uyku Esnasında Şekillendirilebilir

Kokuyu algılamak belki sezgisel gibi görünebilir, görmüyorsunuz, duymuyorsunuz, sanki somut bir şey yok gibi ama var. New York Langone Tıp Fakültesi’nde çalışan araştırmacılar belirli kokuları hatırlamanın uykunun derin evresinde esnasındaki beynin öğrenme, işleme ve hatırlama yeteneklerine bağlı olduğunu buldular. Uykuda yeni bilgileri öğrenemeyiz ama gün içinde öğrendiklerimizi pekiştirebiliriz. Araştırmacılar şimdi bellek ile ilgili çalışmalar yürüterek uykuda hafızayı nasıl güçlendirebileceklerini araştırıyorlar.

Koku Hafızası Uykuda Güçlendiriliyor

Koku duyusu Alzheimer hastalığı gibi nörodejeneratif hastalıklarda beynin yitirdiği ilk işlevlerden biri. Eğer beynin kokuyu nasıl algıladığı, işlediği ile ilgili daha fazla bilgi edinebilirsek hafızayı hedef alan nörodejeneratif hastalıkları tedavi etmeye de bir adım daha yaklaşabiliriz. Araştırmacılar fareler ile yaptıkları deneylerde bir önceki gün koklatılan kokuların uyku sırasında tekrar verildiğinde koku hafızasının güçlendiğini gördüler. Kokunun uyku sırasında tekrar verilmesi bu kokuya ait hafızayı derinleştirdi.

Fareler uyanıkken öğrendikleri bir kokunun derin uyku evresinde onlara tekrar koklatıldığında, farelerde o kokuya ait hafızanın bir önceki güne göre daha da güçlendiği ortaya çıktı. Bunun araştırmacılar bir grup fareye uyku sırasında belirli bir koku verdiler, bir gruba da uykularında herhangi bir koku koklatmadılar. Deneylerden beklendiği gibi ekip iki fare grubu arasında önemli bellek farklılıkları tespit ettiler.

Derin Uyku Bozulduğunda Bellek Zarar Görüyor

Araştırma ekibi farelere uykularında daha önce öğrenmedikleri bir koku verdiklerinde fareler birçok koku karşısında yanlış anılar ürettiler. Bilim insanları farelere verdikleri kimyasal maddelerle derin uyku evresinde nöronların birbirleriyle etkileşimini engellediklerinde, koku hafızası zarar gördü.

Fareler önce koşullandırılarak belli kokuları tanımak üzere eğitildi. Beyinlerinin koku bölümüne elektrotlar yerleştirilerek araştırmacılar farklı kokular verildiğinde farelerin beyinlerinde oluşan elektrik sinyallerini tespit ettiler. Araştırmacılar bu kokuları uyku esnasında da vererek derin uyku manipülasyonun farelerdeki etkisini görmeye çalıştılar.

Travmatik Olayları Uykuda Silebiliriz

Fareler uyanıkken bir koku öğrendikten sonra uyku sırasında başka bir koku algıladıklarında ertesi gün o kokuyu diğer kokulardan ayırt edemez hale geldi. Bu durum uyku sırasında beynin koku merkezinde büyük çaplı oynamalara gidebileceğimizi gösteriyor. Bu araştırma koku hafızasının uyku esnasında değiştirebilmesinden fazlasını gösteriyor. Uykuda koku hafızası üzerinde oynama yapabiliyorsak başka bellek türlerinde de belki ilerde oynama yapabiliriz. Kötü anılarınızı 3 seanslık derin uyku terapisiyle silmek istemez miydiniz?

Hazırlayan: Çağlayan Taybaş

Kaynak

http://medicalxpress.com/news/2014-04-memory-accuracy-strength.html


Çağlayan Taybaş

İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Moleküler Biyoloji ve Genetik mezunuyum. Şu an klinik araştırma sektöründe çalışıyorum.Bilimsel araştırmaların yanında başlıca hobilerim satranç, bisiklet sürmek, pilates ve latin dansları oldu.Mezun olduktan sonra askere gitmeden önce sinirbilim.org'u kurdum. Şu an iş ve özel hayatım çok yoğun olduğu için eskisi gibi yazamıyorum. Bana herhangi bir soru sormak isteyen varsa c.taybas@gmail.com'a mail atabilirler.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir