Charles Bonnet Sendromu

Charles Bonnet Sendromu  (CBS),  bilişsel yetileri yerinde fakat görme kaybı yaşayan kişilerin görsel sanrılar yaşadığı sendromdur. 1760 yılında Charles Bonnet tarafından büyükbabasının katarakt ameliyatından sonra gerçekleşen görme sanrıları üzerine tanımlanmıştır. Ameliyattan sonra insanlar ve nesneler durup dururken görünüp kayboluyor, büyüyüp küçülüyordu. Evindeki duvar halılarına baktığı zaman tuhaf bakışlı insanlar ve hayvanlardan oluşan, beyninden kaynaklandığını fark ettiği acayip dönüşümler görüyordu.

Hayali Şekiller Görüyorlar

Bu fenomen maküler dejenerasyon, diyabetik retinopati, kornea hasarı veya katarakt gibi görme bozukluklarında sıkça görülmektedir. Bu sendroma sahip kişiler aslında genelde gerçek olmadıklarını bildikleri nesneler, insanlar, geometrik şekiller görürler. Öyle ki bazı kişiler iki minyatür polisin cüce bir caniyi küçük bir cezaevi aracına bindirişi, dalgalanan şeffaf hayaletimsi cisimler, ejderhalar, başlarına çiçek takan insanlar pırıltılı güzel melekler, küçük sirk hayvanları, palyaçolar, cinler, periler gibi düşsel dünyanın sınırlarını zorlayan, gülünç şeyler gördüklerini ifade etmişlerdir. Hastalar sanrıları görürken diğer kişiler tarafından her zaman kolayca düzeltilebilir.

Yalnızlık Çok Önemli

Bir hastaya gördüğünün sanrı olduğunu söylerseniz bunu hemen kabul edecektir. Zaten genelde bunun bir sanrı olduğunu bilirler. Yalnızlık ve sıkılganlık da bu sanrılarda önemli bir etkendir. Tabii ki hastanın kişiliği ve psikolojisi de bundan bağımsız düşünülemez. Sıkça küçük bir kız ve erkek çocuğu gören yaşlı ve çocuksuz bir adam ve kısa bir süre önce kaybettiği kocasını haftada üç kez gören kadın bu durum için güzel örneklerdir. Sanrılar kısa ve uzun süreli gerçekleşebilir. Araştırmalara göre düşük görme kaybı yaşayan hastalar daha çok geometrik şekiller ve yansımalar görürken yüksek görme kayıplarında daha ileri sanrılar yaşanmaktadır.

Bu sendromun normal görme yollarında meydana gelen bozulmalarla birlikte artan rastgele nöral aktiviteler sebebiyle ortaya çıktığı düşünülmektedir. Görme korteksindeki nöral aktivite artışı bu bölgedeki bağlantılar yoluyla sanrılar oluşturmaktadır. Sendromla ilgili çeşitli hipotezler ortaya atılmaktadır. İlerleyen yıllarda yapılacak ayrıntılı çalışmalarla hastalığın patofizyolojisi daha iyi anlaşılacaktır.

Hazırlayan: İrem Havle

Kaynaklar

1. S. Ramachandran. 2013. Beyindeki Hayaletler.
2. Tongabay CUMURCU ve ark. 2005. Charles Bonnet Sendromu: Bir Olgu Sunumu. Türk Psikiyatri Dergisi 2005; 16(1):60-63