Demiyelinizasyon
Miyelin kılıfları, merkezi ve periferik sinir sisteminde birçok sinir hücresini çevreler. Sinirsel uyarıların iletilmesini hızlandırırlar. Demiyelinizasyon sinir hücrelerinin miyelin kılıflarının hasar gördüğü bir sinir sistemi hastalığıdır. Miyelini etkileyen hastalıklar etkilenen sinirlerdeki sinyallerin iletilmesini bozar. İletim yeteneğinde azalma, hasar görmüş sinirlerde duyu yitimi, hareket, biliş veya diğer işlevlerin eksikliğine neden olur. Belirtiler sinir sisteminin herhangi bir yerindeki açıkları yansıtabilir. Bazı demiyelinizasyon hastalıkları öncelikle periferik sinirleri etkileme eğilimindedir, diğerleri ise esas olarak merkezi sinir sistemini etkilerler. Merkezi sinir sisteminde en sık etkilenen bölgeler beyin, omurilik ve optik (göz) sinirlerdir.
Demiyelinizayona; bağışıklık sisteminin neden olduğu durumlar, metabolik durumlar , antipsikotik ilaçlar, travma, genetik koşullar, toksinler ve B12 vitamini eksikliği gibi etkenler neden olabilir.
Demiyelinizasyon hastalıkları iki grupta incelenir. Birinci grupta normal ve sağlıklı bir miyelin; zehirli, kimyasal veya bağışıklık sistemindeki bir madde tarafından yok edilir. İkinci grupta ise miyelin yapı anormaldir ve görevini kaybederek bozulma gösterir. Bilinen demiyelinizasyon hastalıklarından söz edersek; Multiple skleroz, akut disemine ensefalomyelit , Guillain–Barre sendromu , Charcot-Marie diş hastalığı, bakır eksikliği ile ilişkili durumlar, periferik nöropati ve Devic hastalığını örnek verebiliriz. Demiyelinizasyon hastalıklarının tedavisinde ise ilk amaç hastanın yaşam kalitesini arttırmaktır. Hasta kişilerde; sigarayı bırakma, dinlenme zamanlarını ve beslenme değişikliklerini içerecek şekilde günlük programları ayarlama, fiziksel egzersiz ve ilaç tedavisi gibi yöntemler hastalığın iyiye seyri açısından önemlidir.
Hazırlayan: Damla Uludağ