Dövme Yaptırmak Vücudunuza Ağır Metal Bırakabilir
Vücudumuzda bizi temsil eden dövme yaptırmak birçoğumuzun hoşuna gider. Şahsen kendim de güzel bir dövme düşünüyordum. Yıllar geçtikçe dövme yaptıran insanların sayısı da artıyor. Hatta bazı ülkelerde nüfusun %24’ü dövmeli hale geldi. Şüphesiz Türkiye’de de dövmeli insanlara sürekli rastlıyoruz. Benim çevremdeki arkadaşlarımın çoğunluğunun en az bir tane dövmesi var. Bu kadar yaygın yapılan bir uygulamanın hiç zararı yok mu?
Dövmelerin bazı yan etkilerinin olduğu önceden biliniyordu ama suçlu hep dövmecinin kullandığı mürekkep olarak görülmüştü. Derinin altına mürekkep sıçratıldığı için bu mürekkebin bazı kontaminasyonlara neden olabileceği sanılıyordu. Ancak son araştırmalar asıl zararı mürekkepten ziyade dövme makinesinin verdiğini gösterdi.
Dövme Yaptırmak Sağlığı Tehdit Edebilir
Dövme yaptırmak ve yapmak kolay bir iş değildir. Canınız çok yanabilir çünkü derinin altına mürekkep enjekte ediliyor. Bu esnada dövme makinesinin ucundan çıkan nikel ve krom elementleri de vücuda sızıyor. Kanda serbest halde dolaşan bu metaller bağışıklık sistemi tarafından fark edilip saldırıya uğruyor. Ancak bir metali öylece yok edemezsiniz. Bağışıklık sistemi de yok edemediği bu metalleri yakalayıp lenf düğümüne götürüyor ve hapsediyor. Zaman içinde koltuk altı, boyun gibi yerlerde metaller birikmeye başlıyor.
Almanya Federal Enstitüsü’nde çalışan araştırmacılar insan sağlığı konusunda çok önemli bir keşif yaptılar. Önemli olan hangi mürekkebi kullandığınızdan ziyade kullandığınız dövme makinesi. Dövme makinesinin temizliği, hijyeni de çok önemli ve ihmal edilmemesi gereken bir konudur. Araştırmacılar dövme makinesinin iğnesi için koruyucu bir başlık kullanılmasının daha sağlıklı olacağını söylüyorlar.
Nanoform Halindeki Metaller Daha Tehlikeli
Krom ve nikel dövme makinesinden çıkıp bağışıklık sisteminde önemli sorunlara neden olabilecek metallerdir. Dövme alerjilerinin ortaya çıkmasında bağışıklık sisteminin dövme ile gelen yabancı maddelere verdiği tepki önemli rol oynar. Bir dövme iğnesi %6-8 oranında nikel, %15-20 oranında krom içerir. Bu maddeler nüfusun çoğunluğunda alerjik tepkilere neden olur. Araştırma ekibi daha önce yaptıkları çalışmalarında vücuda giren metallerin nanoformda taşındıklarını da keşfetmişti. Nanoformda taşınan bir maddeyi kolay kolay tespit edemezsiniz. Bu yüzden dövmeler ile vücuda giren metallerin tespit edilmesi bazen yıllarca sürebiliyor.
Makalenin baş yazarı Ines Schreiver çok titiz bir şekilde çalışarak asıl suçlunun iğneler olduklarını anlatıyor. Daha önceden yaptıkları araştırmalarda demir, krom, nikel ve mürekkep arasındaki nasıl bir ilişki olduğunu bulmaya çalışıyorlardı. Dövme makinesinden mürekkebe bir şeyler sızıyor mu, yoksa sadece mürekkep mi vücuda metal bırakıyor tam bilinmiyordu. Birkaç kişinin doku örnekleri incelendikten sonra bazı metal izlerine rastladılar. Araştırmacılar dokularda metal buluyordu ama mürekkebe baktıklarında metal çıkmıyordu. Mürekkebe bulaşmayan metaller nasıl olup da insan vücuduna girmeyi başarmıştı? Bu noktada araştırmacılar dövme makinesinin iğnesini mercek altına aldılar. Dövme yaptırmak ile metallerin lenf dokusuna nasıl sızdığı işte o zaman anlaşıldı.
Mürekkep ve Makine X Işınlarına Tutuldu
Araştırma ekibi çok sayıda üniversitede çalışan bilim insanlarından oluşuyordu. Böyle bir çalışma için atom fizikçisinden dermatoloğa kadar çok sayıda uzmana ihtiyaç vardır. Ekipte de Belçika, Almanya ve Fransa’nın seçkin üniversitelerinde çalışan insanlar yer alıyordu. Bir sonucu bulmanız yetmiyor, onun nasıl oluştuğunu da açıklamanız gerekiyor. Dövme makinesinin iğnesi metal kaçırıyor ve bu dokularda birikiyor ama neden? Neden iğne etrafına metal saçıyor? Araştırmacılar bir sonraki aşamada bu soruların yanıtlarını aradılar.
Ekip dünyanın en güçlü X ışını cihazlarından birine sahip olan Avrupa Senkrotron Radyasyon Kurumu’na geldiler. Burada dövme makinesi ve mürekkep üstünde bazı analizler yaptılar. Cihazı ve mürekkebi X ışınlarına tabi tuttuklarında şaşırtıcı bir sonuçla karşılaştılar. Mürekkebin içinde titanyum dioksit olduğunda dövme makinesi çalışırken bu madde makinenin iğnesini aşındırıyordu. Titanyum dioksit mavi, yeşil gibi renklerle karıştırılan beyaz bir pigmenttir. Ancak titanyum dioksit yerine karbon siyah mürekkep kullanıldığında bu aşınma gerçekleşmiyor.
Titanyum Dioksit İğneyi Aşındırıyor
Araştırmacılar iğnelerin dövmeden önce ve sonraki hallerini elektron mikroskobu (SEM) altında incelediler. Elektron mikroskobunda da titanyum dioksidin yarattığı aşınma açıkça görülüyordu. Bu maddenin temas ettiği metalleri aşındırıcı bir etkiye sahip olduğu daha önceden biliniyor. Şimdi araştırmacılar dövme makinesinin nasıl metal saçtığını anlamış oldular. Renkli dövme yaptırmak için kullanılan mürekkebin içindeki titanyum dioksit makinenin ucundaki iğneyi aşındırıyor. Bu şekilde iğnenin yapısındaki nikel ve krom açığa çıkıp mürekkebe bulaşmadan kenarlardan vücuda sızıyor.
Vücutta lenf dokusunda birikmeye başlayan metal parçacıklarının büyüklükleri 50 nanometreden 2 mikrometreye kadar değişiyor. Nanometre boyutundaki parçacıkların tehlikesi mikrometreye göre çok daha fazla. Yüzey hacim oranı nanometrik parçacıklarda daha fazla olduğundan vücuda daha toksik bir etki yapıyor. Bu parçacıklar hücreye girmekte hiçbir zorluk yaşamıyorlar. Hatta doğrudan DNA’ya bile girebilirler. Dışarıdan tespit edilmelerinin daha zor olduğunu söylemiştik. Tek olumlu yanları vücuttan uzaklaştırılmaları mikrometre boyutundaki parçacıklardan daha kolay olmasıdır.
Almanya’da yapılan bu çalışma dövme yaptırmak ile bazı sağlık sorunları arasındaki ilişkiyi daha iyi aydınlatacaktır. Artık sadece mürekkebin değil, dövme makinesinin de vücuda zarar verebileceğini biliyoruz. Bundan sonraki süreçte araştırmacılar dövme alerjisinin nasıl oluştuğunu ve bu noktada neler yapabileceklerini araştıracaklar.
Hazırlayan: Çağlayan Taybaş
Kaynaklar
https://particleandfibretoxicology.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12989-019-0317-1
