Erken Yaşta Yabancı Dil Öğrenimi

12 Şubat 2017 Çağlayan Taybaş

İlk yabancı dili kaç yaşında öğrenmeye başladınız? Standart ilköğretim sisteminde çocuklarınıza 10 yaşında ingilizce öğretmeye başlıyorlar ama özel okullarda daha erken. İstanbul’da International College’da bazı çocuklar 8 yaşında 10 – 11 dil biliyorlar! Çağımızda erken yaşta yabancı dil öğrenimi hem eğitim hem de bilişsel gelişim açısından oldukça kritik bir konudur. Başka toplumlarla iletişim kurma ve dünyaya açılma artık neredeyse zorunlu bir ihtiyaçtır. Yabancı dilin erken yaşlarda edinilmesi birçok açıdan ele alınabilir.

Erken yaş kavramı genel olarak 5-12 yaş arası kabul ediliyorsa da yabancı dil öğrenimi doğumdan itibaren başlayabilecek bir süreçtir. Özellikle 3 yaşına kadar olan öğrenimde yeni dil aksansız, anadilmiş gibi konuşulabilir. Bu yetenek çocuklarda 6-7 yaşına kadar devam eder ve sonrasında azalır. Bunun sebebi nörofizyolojik altyapıdır. Beynin dil öğrenmeden sorumlu bölgeleri bu yaşlarda oldukça aktiftir. Ayrıca bu yaşlarda öğrenilen dil beynin motor konuşma bölgesinin bulunduğu yarım küre kodlanacağı için aksansız konuşma çok daha kolay olacaktır.

Yabancı Dil Öğrenimi 3 Yaşına Kadar Başlamalı

Bu bilgilerden yola çıkarak özellikle 3 yaşına kadar en azından bir yabancı dilin uygun şekilde öğretilmesi gerektiğini düşünüyorum. Tabi öğrenilen dile/dillere daha sonra da maruz kalmak ve alıştırma yapmak önemli olacağından sistemli bir uygulama gerekebilir. Örneğin 3 yaşına kadar aksansız şekilde iki dil öğrenen çocuk ilerleyen dönemlerde bu dillerden birine maruz kalmazsa aksanında sorun yaşayabilir. Bunu önlemek için görsel-işitsel eğitim programlarının kullanılabileceğini düşünüyorum.

Araştırmalar erken yaşta yabancı dil öğreniminin problem çözme yetilerini de güçlendirdiğini göstermektedir. Bu çocuklar ileri ki eğitim hayatlarında daha başarılı olmaktadırlar. Bilişsel gelişim açısından da oldukça önemli katkıları vardır. Aileler erken yaşta ikinci bir dilin öğrenilmesinin anadil becerilerine zarar vereceğinden korkmaktalarsa da araştırmalar tam tersini söylüyor. Öğrenilen dil, anadil becerilerini bozmuyor aksine güçlendiriyor.

Yabancı Dil Öğrenimi Kültürü Geliştiriyor

Tüm bu bilgiler çocuğu sadece akademik hayatta başarılı bir birey olarak yetiştirmek için uygulanıyor gibi anlaşılabilir. Fakat zihnimizi dünyaya açmak, başka kültürleri anlayabilmek bize sosyal açıdan da büyük artılar kazandırır. Kişisel kanaatim bu durumun empatiyi geliştirebileceği ve beynimizdeki “sabit fikir” duvarlarını yıkabileceği yönünde. Tahammülsüzlük çağında başka bireylerin, toplumların düşüncelerini anlamak çok değerli olacaktır.

Erken yaşta yabancı dil öğrenimi konusunda bazı olumsuz yaklaşımlar da mevcuttur. Bunlardan biri dilin sadece doğal ortamında sağlıklı bir şekilde öğrenilebileceğidir. Kısmen doğrudur fakat gerçekçi ve uygulanabilir olduğunu düşünmüyorum. Bir diğer görüş ise yaşla birlikte artan bilişsel kapasitenin yeni dili öğrenmede yardımcı olacağıdır. Bu görüş de doğru yanlar içermekle beraber dil öğrenimi ve bilişsel gelişimin dinamik ilişkisine odaklanmak gerekir. Dil öğrenmek için bilişsel kapasitenin gelişmesini beklemek, o dili erken öğrenerek gelişecek olan bilişsel yeteneklere ket vuracağından bence bu çok mantıklı bir görüş değildir.