Erotomani: Benden Haberi Yok, Öyleyse Kesin Bana Aşık (!)
Çoğu kadının hayallerini süsleyen bir Johnny Depp olmuştur. Çoğu erkeğin de hayallerini süsleyen bir Angelina Jolie. Genellikle, bu ünlüleri uzaktan beğenip takdir etmekle yetiniriz. İleriye gitmek için pek bir girişimde bulunmayız. Gündelik hayatımızdaki benzeri durumda olanlar içinse ‘platonik aşk’ tanımlaması uygun görülür. Bu durum için de elden gelecek pek bir şey yoktur. Ancak, kimimiz için olay burada sona ermemektedir.
Erotomani Nedir?
Erotomania*, bireyin içinde bulunduğu ve oldukça ender rastlanan delüzyonlardan biridir. Bu delüzyonda kişi, daha önce hiç tanışmadığı birinin kendisine karşı romantik duygular beslediğine inanır. Bu inanış, genelde, yüksek statüden olup ünlü sınıfındaki kişilere yöneliktir. Ancak bazı durumlarda, tamamen yabancı biri için de aynı inanış ortaya çıkabilir. Aksini gösteren kanıtlar olmasına rağmen, kişi kendisine aşık olunduğu fikrinden caymaz. Ve ünlü bir politikacının, oyuncunun, şarkıcının veya tamamıyla yabancı birinin kendisine aşık olduğunu sanmaya devam eder.
Erotomani, tek başına tanısı konan bir bozukluk değildir. Genelde, beraberinde delüzyonel bozukluklarla birlikte teşhisi konmaktadır. DSM’ye göre delüzyonlar, bir ilacın kullanılmaması ve şizofreni tanısının alınmaması halinde ortaya çıkmalıdır. Ayrıca, bireyin delüzyonlar dışında başka tuhaf bir davranışı da olmamalıdır. Ayrıca erotomanik durum, kimi zaman şizofreni gibi bazı psikiyatrik bozuklukların belirtilerinden biri olarak görülebilir.
Erotomani’nin Belirtileri Nelerdir?
Erotomani’nin en önemli belirtisi, bir başkasının kendisine aşık olduğunun zannedilmesidir. Siz sevgili platonikler, lütfen sakin olun. Bu belirtilerin eşlik ettiği diğer belirtiler de var. Bunlar:
- Erotomanik birey, hedef kişinin (kendisine aşık olduğunu zannettiği kişi), kendisine gizli mesajlar yolladığını düşünür. Örneğin televizyondaki spikerin, gizli bir yöntemle kendisiyle iletişime geçtiğini düşünür.
- Hedef kişinin sürekli kendisini takip ettiğini, ona mektuplar yazdığını düşünür. Öyle ki, bu takipler ve iletişime geçme girişimleri, kendisinin de istemeyeceği düzeydedir.
- Ayrıca ne kadar aksini gösteren kanıt olursa olsun, yine de hedef kişinin kendisine aşık olduğu fikrinden cayamaz. Hatta, hedef kişi umursamaz davranırsa bu erotomanik bireyin daha da cesaretlenmesi için bir davet olarak kabul edilir.
Danışman psikolog Glenn Wilson erotomaniyi şu şekilde özetlemektedir:
“…genelde ünlüler veya doktor, avukat gibi yüksek statüdeki bireylerin kendilerine aşık olduğunu düşünürler. İlgilerini belli etmek için de gizli sinyaller gönderdiklerini sanırlar. Örneğin, sevdikleri renkte bir kravat giymeleri erotomanikler için aşk işaretidir. Kendileriyle medya aracılığıyla veya telepatiyle iletişime geçildiğini düşünürler.
Aldıkları bu sinyaller sonrasında kendileri de; mektuplar, hediyeler ve telefon çağrılarıyla karşılıkta bulunurlar. Eğer bunlar reddedilirse bunu, yasak aşkları için uygulanan bir taktik olarak görürler.
Erotomanikler, bu ilişkiyi engellediğini düşündükleri kişi karşısında oldukça tehlikeli olabilirler. Çoğunlukla kadınlarda görülen bu durum, erkeklerde ve homoseksüel bireylerde de görülür. Ayrıca, erkek erotomanikler, tehlike arz eden gruptadırlar. Örneğin, Amerikan başkanı Ronald Reagan’ı vuran John Hickley, Taxi Driver filminde gördüğü Jodie Foster’ı etkilemek için bu cinayeti işlemişti.
Bu bozukluk, esasında birçok rahatsızlığın da belirtilerini göstermektedir. Bu bozuklukta görülen kontrolü kaybetme durumu, evrimsel olarak çiftleşmeyi engelleyen durumlara karşı sergilenmesi gereken riskli davranışlardır aslında. Ancak gizlice takip etmeler (stalk) ve erotomani, genelde yalnızlık ve düşük özgüven haline obsesyon, delüzyon ve antisosyal kişilik bozukluğunun da eklenmesiyle ortaya çıkmaktadır. ”
Psikotizmle ilişkili bulunan güçlü aile tarihçeleri, durumun genetik yönünün bulunduğunu ortaya koymaktadır.
Erotomani’nin Tedavisi Var Mıdır?
Bazı vakalarda antipsikotik ilaç tedavisi işe yaramıştır. İlaç tedavisi, psikoterapi ile paralel yürütüldüğünde olumlu sonuçlar elde edilmiştir.
*: Bu bozukluk bazı durumlarda, tanıyı koyan Fransız psikiyatrist Clerambault’un adıyla da bilinir. Ancak popüler tanımlamada erotomani olarak geçmektedir.
Hazırlayan: Sultan Kaya
Kaynaklar
- http://www.goodtherapy.org/blog/psychpedia/erotomania
- http://metro.co.uk/2015/10/22/when-its-more-than-just-a-crush-the-truth-about-erotomania-revealed-5454973/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11788912
Ellerinize sağlık hocam 💖merakla takip ediyorum sizi👏🏼
İlginç