Gut
Gut; eklemler, böbrekler ve diğer dokularda ürik asidin biriktiği, kandaki ve idrardaki seviyesinin ise yükseldiği, bunun yanında tekrarlayan artrit ataklarıyla karakterize bir hastalıktır. Başlangıçta en fazla etkilenen ayak başparmağının metatarsofalangeal eklemidir. Primer gutun iki çeşidi vardır. Birincisinde; çeşitli enzim anormalliklerinden dolayı ürik asit üretimi artmıştır. Diğerinde ise ürik asidin böbrek tübüllerindeki taşınmasında seçici bir yetersizlik söz konusudur. Sekonder gutta vücut sıvılarında ürik asit seviyeleri, atılımında azalma veya bazı hastalıklara bağlı olarak üretiminde artış neticesinde yükselmiştir. Örneğin; tiyazid diüretikler ile tedavi edilen hastalarda ve böbrek hastalığı olanlarda atılım azalmıştır. Ürik asit bakımından zengin lökositlerin yıkımının artması nedeniyle lösemi ve pnömonide üretim yükselmiştir.
Gutun tedavisinde kandaki ürik asit seviyelerinin düşürülmesi ve kolşisin, steroid olmayan antienflamatuvarlar gibi ilaçlarla artritin hafifletilmesi hedeflenir. Kolşisin ürik asit metabolizmasını etkilemez ve lökositlerin ürik asit kristallerini fagosite etmesini engelleyerek gut ataklarının şiddetini belirgin bir biçimde azaltır. Ürik asit kristallerinin fagositozu eklem belirtilerinin sebebidir. Fenilbutazon ve probenesid böbrek tübüllerindeki ürik asit geri emilimini durdurur. Pürin yıkım yolunda ksantin oksidazı doğrudan baskılayan allopurinol ürik asit üretimini azaltmak için kullanılan ilaçlardan bir tanesidir.
Hazırlayan: Çağlayan Taybaş