İlk Defa İnorganik Çift Sarmal Üretildi

Deoksiribonükleik asit, yani DNA, dünyamızdaki çoğu biyolojik yaşam formunun temelini oluşturan genetik materyaldir. DNA’nın varlığı 20. yy’ın başından beri biliniyordu, hatta sıçrayan DNA’ların varlığı 1942’de kanıtlanmıştı ancak şeklinin çözümlenmesi 1952’de Rosalind Franklin’in X-Ray görüntüleri ışığında James Watson ve Francis Crick tarafından yapılmıştır. DNA’nın özellikleri bugün hala incelenmekte ve yeni şeyler keşfedilmektedir.

DNA’nın yapısı çok esnek ve uyum sağlayabilir şekilde olduğu için dünyanın çok çeşitli şartlarında yaşayan canlıların hayatta kalmasına olanak sağlar. Bu yüzden araştırmacılar inorganik moleküllerde de DNA benzeri özellikler bulmak veya yaratmak için mücadele veriyor. Almanya’da Münih Üniversitesi’nde çalışan Tom Nilges ve ekibi aynı DNA gibi özellikler gösteren çift sarmal inorganik maddeler buldu.

Çift Sarmal Bağları DNA’dakinden Bile Daha Güçlü

Araştırmacılar kalay (Sn), iyot (I) ve fosfordan oluşan ve tamamen inorganik bir madde olan SnIP üzerinde çalışıyordu. Çalışmalar esnasında yarı iletken olan bu maddenin çok iyi bir çift sarmallı yapıya sahip olduğunu keşfettiler. Ekip özellikle SnI (+) kısmının fosfor etrafında döndüğünü ve bu şekilde çok iyi bir kıvrım yaptığını buldu. Dahası SnIP çift sarmalı fosfor ve kalayda bulunan tekli elektronlardan kaynaklanan zayıf etkileşimlerle bir arada tutuluyor. SnIP sarmalları arasındaki bağlar ise DNA’nınkilerden çok daha güçlü. Bu özellik SnIP’ye çok daha sert bir yapı veriyor ama diğer inorganik maddelerin aksine aynı zamanda SnIP’nin yapısı kendi içinde bir esnekliğe sahip.

SnIP laboratuvar ortamında uç uca eklenip kırılmadan santimetre uzunluğunda uzun fiberler haline getirilebilir. Uzunluğu santimetrelere ulaşırken kalınlığı ise sadece 5 çift sarmal kadar olup nanometre ölçeğinde kalır.

Esnek Elektronik Yapılar

SnIP’nin özelliklerinden bahsettik ama uygulama alanları nedir? Bu madde aslında elektronik için inanılmaz niteliklere sahip bulunuyor. Örneğin 500 santigrata kadar kararlı yapısını bozmaması çok önemli. Ayrıca toluen gibi çözücü maddeler temas ettiğinde hiçbir değişim göstermiyor bu sayede diğer maddelerle güven içinde kullanılabilir.

SnIP gibi çok esnek bir madde bükülebilir güneş pillerinde, fotokatalistlerde, sensörlerde ve optoelektronik cihazlarda güvenle kullanılabilir. Maddenin kiral doğası sayesinde araştırmacılar daha başka optik özellikler de keşfedebilirler ve bunlardan yararlanabilirler.

Hazırlayan: Çağlayan Taybaş

Kaynak

http://futurism.com/scientists-created-an-inorganic-double-helix-structure-for-the-first-time-ever/