Kronik Yorgunluk Sendromu

Yoğun geçen bir iş günü geçirdiniz veya bir akşam dışarı çıkıp arkadaşlarınızla eğlendiniz diyelim. Bu insanların sorunu ise pek çok kez anlaşılmıyor ve yanlış değerlendiriliyor. Araştırmacılar ise bu durumu kronik yorgunluk sendromu veya myalgic encephalomyelitis olarak adlandırıyor. Hastalığın nedeninin bilinmemesi isim tartışmalarını da beraberinde getiriyor.

Kronik Yorgunluk Sendromu Neden Ortaya Çıkar?

Kronik yorgunluk sendromunun altında herhangi bir tıbbi sebep bulunamıyor. Bu konuda birçok bilim insanı kendi düşüncesini öne sürüyor. Örneğin, viral enfeksiyonlar veya psikolojik sebeplerin kronik yorgunluğa neden olabileceği düşünülüyor. Bu sendrom neden ortaya çıkıyor, henüz kimse fikir birliğine varabilmiş değil. Bir grup bu hastalığın sebebinin zihinsel olduğunu savunurken diğerleri ise fiziksel olduğunu savunuyor. Bu alanda çok daha fazla araştırma yapmak gerekiyor. Çalışmalar da artan ilgiyle birlikte daha büyük fonlarla devam ediyor. Özellikle Amerika ve İngiltere’deki ekipler bu konuda işbirliği içerisindeler.

Kronik Yorgunlukla Yaşamak

Yoğun bile sayılmayacak bir günden sonra belki günler hatta haftalarca yataktan çıkamaz hale gelebiliyorlar. Masa başı işte çalışan birisiniz ve o gün hiç iş yok. Eve gittiğinizde capcanlı olmanız ve dışarı çıkıp sevgilinizle veya arkadaşlarınızla eğlenmeniz gerekmiyor mu? O da ne? Siz eve gider gitmez yorgunluktan bezmiş bir halde yatağa gömülüyorsunuz. Yatmak da çare olmuyor, yine yorgun kalkıyorsunuz. Hastalar iş hayatından ve sosyal hayattan uzun süreli uzak kalmak ve hayat tarzlarında büyük değişiklikler yapmak zorunda kalabiliyor. Bu durumdan dolayı depresyona girebiliyorlar ve hatta intihar bile ediliyor. Hastalık süreci içerisinde, hastalıkla başa çıkmak için bazı yollar belirlemek ve sendromun  günlük hayattaki etkisi hakkında bir psikiyatristten profesyonel yardım alınabilir. Ayrıca dengeli beslenmenin de önemi her zaman olduğu gibi büyük.

Belirtileri Nelerdir?

Kronik yorgunluk sendromunun belirtileri başlıca uyku problemleri, baş ağrıları, eklem ve kas ağrıları, hafıza ve odaklanma sorunlarıdır. Hastalığın tanımında 6 aydır süregelen yorgunluk şikayeti de bulunuyor. Bu noktada şunu da unutmamak lazım ki yorgunluk pek çok hastalığın belirtisidir. Kronik yorgunluk sendromu gerek sağlık profesyonellerinin bu konudaki yetersiz bilgisi gerekse bu sendrom için özel bir testin bulunmamasından dolayı kolayca teşhis edilemiyor. Bu sendrom 40-50 yaşlarındaki insanlarda ve kadınlarda daha sık rastlanmakta.

Kronik Yorgunluk Sendromu Tedavisi

Kronik yorgunluk sendromu için kesin çare veya onaylanmış bir tedavi bulunmamakta ancak tedavi belirtileri hafifletme amacındadır. Diğer bir deyişle tedavi, hastalığın kişiyi nasıl etkilediğine göre değişiklik gösteriyor. Bu şekilde hastaya bir miktar rahatlama sağlanabilir. Tedavi sürecinde sağlık çalışanları, hasta ve aileleri birlikte çalışmalı bu yolla hasta için çözümler daha hızlı bulunabilir. Hastalar doktorlarıyla bütün alternatifleri konuşmalıdır çünkü sendromun tedavisi olduğu öne sürülen seçenekler daha önce de belirttiğim şekilde kanıtlanmamış durumda ve genel olarak masraflılar ayrıca tehlikeli de olabilirler.

Hazırlayan: Mustafa Güven

Kaynaklar

1. https://www.nature.com/articles/nrn3087,  doi:10.1038/nrn3087, Chronic fatigue syndrome: understanding a complex illness
2. https://www.nature.com/articles/d41586-017-08965-0, doi: 10.1038/d41586-017-08965-0, A reboot for chronic fatigue syndrome research
3. https://www.cdc.gov/me-cfs/index.html