Marshmallow Testi – Walter Mischel

Marshmallow Testi - Walter Mischel

Size mutlaka okumanız gereken harika bir kitap tavsiyesi vereceğim: Marshmallow Testi. Bu kitabın ismini birkaç yıl önce okuduğum bir makalede görmüştüm. Kitabın ana konusu 5-6 yaşlarındaki anaokul çocukları üzerinde yapılan bir deneyden oluşuyor. Yazar Walter Mischel ve ekibi 1960’larda anaokul çocuklarında iradenin ne kadar güçlü olduğunu test etmeye çalışıyor. Çalışmanın asıl amacı 5-6 yaşındaki çocuklar baştan çıkarıcı uyaranlarla karşılaştığında kendilerini ne kadar tutabileceklerini görmekti. Araştırmayı etraflıca anlatmadan önce çok ilginç sonuçlar çıktığını söylemek istiyorum. Zaten kitabı bu kadar popüler yapan da onlarca yıl sonra gelen şaşırtıcı bağlantılar.

Günümüzden yarım yüzyıl önce Mischel ve öğrencileri Stanford Üniversitesi’nin Bing Anaokulu’nda küçük çocuklar üzerinde araştırma yapmaya başladı. Çocuklar bir ikilemde bırakılarak bekledikleri takdirde daha fazla ödül alacakları bir sisteme yerleştirildiler. Yaklaşık 550 öğrencinin katıldığı araştırmada herkesin önüne bir kurabiye kondu. Görevli araştırmacı, çocuklara şimdi odadan çıkacağını ve 20 dakika sonra geleceğini söyledi. Odada yalnız başına kalan çocuk 20 dakika boyunca kurabiyeyi yemeden durabilirse, görevli geldiğinde kendisine bir kurabiye daha verecekti. Eğer beklemezlerse sadece tek bir kurabiyeyle yetineceklerdi.

Marshmallow Testi Otokontrolü Ölçüyor

Anaokul öğrencileri üzerindeki araştırmalarda çocukların bazıları kurabiyeyi hemen yerken bazıları 20 dakika boyunca inanılmaz bir sabır gösterdi. Kendi kendini  kontrol etme mekanizması henüz 5 yaşlarındaki çocuklarda bile vardı ve bunu etkili bir şekilde kullanıyorlardı. Çocuklardan bazısı kurabiyeyi yememek için şarkı söylüyor, odanın içinde koşturarak dikkatini dağıtmaya çalışıyordu. Oturduğu sandalyeyi tekmeleyenler oldu.

Kurabiyelerle yapılan otokontrol deneylerinden onlarca yıl sonra Walter Mischel’in yüksek lisans öğrencisi Philip K. Peake anaokulu öğrencilerinin şu an ne yaptığını merak etti. Marshmallow testine katılan 550 öğrenciden ulaşabildikleri herkesi izlemeye başladılar. Davet edebildikleri herkesi laboratuvarlarına çağırdılar. Her türlü testi yaptılar ve çocukların yaşamlarının ilerleyen dönemlerindeki farklılıkları analiz ettiler. Ebeveynlerine çocukların planlama ve ileriyi görme becerilerini, kişisel sorunlarını nasıl hallettikleri, etrafındaki insanlarla nasıl anlaştıkları gibi onlarca soru sordular. fMRI yöntemiyle araştırmaya katılanların beyin taramalarını da çektiler ve inanılmaz sonuçlara ulaştılar.

Otokontrolü Yüksek Hayatın Her Alanında Daha Başarılı Oluyor

Henüz 5 yaşındayken 20 dakika bekleyip ikinci bir kurabiye alanlar hayatta daha başarılıydı. Örneğin, SAT puanları daha yüksekti. SAT, Amerika’da lise öğrencilerinin üniversiteye kayıt olmak için girmek zorunda oldukları rutin bir sınavdır. Ana okulunda kurabiyeye karşı daha fazla direnenler hayatta istediklerini elde etme konusunda daha başarılıydı. Riskli madde kullanma oranları daha düşüktü. Eğitim seviyeleri otokontrolü az insanlara göre daha yüksekti. Boşanma oranları daha düşük, ilişkilerini sürdürme oranları daha yüksekti. Henüz 5-6 yaşlarında fazladan bir kurabiye almak için 20 dakika bekleyip bekleyemediğiniz geleceğinizle ilgili çok fazla şey söylüyordu.

Marshmallow testi iradesi yüksek olan ile düşük olan öğrenciler arasındaki farkı ortaya çıkardı. Yapılan beyin taramaları da küçükken otokontrolü yüksek olan kişilerin fronto-striatal ağlarının daha etkin çalıştığını gösterdi. Karar verme mekanizmamız prefrontal merkezli soğuk sistem ve amigdala çevresinde dönen sıcak sistem tarafından yönetilir. Eğer prefrontal korteksiniz iyi çalışıyorsa daha mantıklı kararlar verirsiniz. Eğer limbik sistemin, yani duyguların merkezinde olan amigdalanız baskın gelirse, daha duygusal ve ilkel tepkiler verirsiniz. Kitapta insan doğası ve otokontrol becerileri ile ilgili harika bilgiler bulacaksınız. Size tavsiyem hemen alın ve okuyun. Yazar kitabında bahsettiği otokontrol teknikleri sayesinde sigarayı bile bırakmış.

Prefrontal korteks

Hazırlayan: Çağlayan Taybaş

Yazar: Walter Mischel
Çeviri Editörü: Barış Satılmış
Sayfa Sayısı: 342
Yayınevi: Pegasus Yayınevi
Baskı Yılı: 2016

Çağlayan Taybaş

İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Moleküler Biyoloji ve Genetik mezunuyum. Şu an klinik araştırma sektöründe çalışıyorum. Bilimsel araştırmaların yanında başlıca hobilerim satranç, bisiklet sürmek, pilates ve latin dansları oldu. Mezun olduktan sonra askere gitmeden önce sinirbilim.org'u kurdum. Şu an iş ve özel hayatım çok yoğun olduğu için eskisi gibi yazamıyorum. Bana herhangi bir soru sormak isteyen varsa c.taybas@gmail.com'a mail atabilirler.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir