Makaleler

Nekrotizan Fasiit Enfeksiyonu ve Et Yiyen Bakteriler

Nekrotizan Fasiit Enfeksiyonu ve Et Yiyen Bakteriler

Yeryüzünün asıl sahipleri kimdir diye sorsak herkes farklı yanıtlar verir. Kimisi buna insan der ancak biyologların yanıtı bellidir: Bakteriler. Denizin en dibinde, atmosferin en üst katmanında yaşayabilen tek bir canlı türü vardır. Bazı bakteriler fotosentezle kendi besinini üretir, bazısı parazit olarak yaşar. Bir de et yiyenleri var tabii. Şimdi bu bakterilerin yarattığı nekrotizan fasit enfeksiyonuna bakalım. Bu zombileri andıran ismi ile genellikle ciddi ve ölümcül olan nadir hastalığı size en anlaşılır ve sıkıcı olmayacak şekilde aktarmak isterim. Hemen başlamadan önce hastalığı anlayabilmek için bazı konular hakkında ufak bilgi sahibi olmamız gerekmektedir.

Bakteriler, ortalama birkaç mikrometre boyutunda tek hücreli mikroorganizmalardır. Çeşitli şekillere (virgül, çubuk, spiral vb.) sahip olabilir ve düşünebileceğimiz her alanda mevcutturlar. Örneğin bir gram toprakta tahminen 40 milyon bakteri bulunur. Her alanda mevcut oldukları gibi hayatımızın çoğu kısmında bakteriler önemli rol oynar. Günlük hayattan örnek vermek istersek örneğin en basitinden yoğurt yapımında kullanılırlar. Tabii bu kadar küçük şeylerden ziyade bakteriler madde döngüsünde ve vücudumuzu savunmada önemli rol oynarlar. Buraya kadar hoş ama bakteriler her zaman masum değildir. Çoğu hastalığın da sebebi zararlı tür bakterilerdir. Bu hastalıklara enfeksiyon denir. Bizim inceleyeceğimiz hastalığı da cilt enfeksiyonu grubuna koyabiliriz.

Nekrotizan Fasiit Nedir?

Nekrotizan Fasiit (NF) hastalığının diğer bir adı et yiyen bakteri hastalığıdır. Selülite benzer şekilde çatlak, kesik, böcek ısırıkları ve yarıklardan bulaşır. Hastalığa neden olan bakteriler genellikle A grubu Streptokok bakterileridir. NF’nin tek risk etkeni bakteriler değildir. Sigara ve alkol kullanımı, bazı kortikosteroidlerin uzun süreli tüketimi ve kronik kalp hastalıkları da risk teşkil edebilir. Literatürde hastaların %60’ında diyabet bildirilmiştir.

Hastalığın Evreleri

Çoğu zaman gövdede, kalçadan başlayan uyluk, bacak ve ayağı içeren uzuvda ve vajina ile anüsün ortasındaki bölgede baş gösteren bu enfeksiyon, vücudun diğer yerlerinde de ortaya çıkabilmektedir. Belirtileri kızarıklık, morarma, vücut ısısının yüksek olması ve buna bağlı belirtilerdir. Nekrotizan fasiit cilt ve cilt altı yumuşak dokuları bir bakıma yiyerek doku ölümüne neden olur. Bu hastalık çoğu zaman ölümcüldür ya da bir uzvun kesilmesi ile sonuçlanır. Biraz daha tıbbi olarak açıklamak istersek üç evreye ayrılır:

  1. Erken Evre: Elle dokunularak yapılan muayenede hassasiyet, şişlik, deride ısı artışı.
  2. Orta Evre: Bül formasyonu, deride dalgalanma hissi.
  3. Geç Evre: Krepitasyon, deride anestezi, kangrene varan doku ölümü.

Nekrotizan Fasiit Nasıl Tedavi Edilir?

Bu enfeksiyon çok ciddi ve hızlı bir medikal müdahale gerektirir. Doktorların ilk aklına gelen müdahale ameliyat veya antibiyotik uygulamaktır. Bakterinin yayılması bir şekilde engellenmeli yoksa daha fazla vücut dokusu kaybedilecek. Çok hızlı yayılan bir enfeksiyon olduğu için müdahale de hemen yapılmalıdır. Gerekirse hasta acil ameliyata alınır. Doktorlar öncesinde damardan antibiyotik de verebilirler.

Tedavide antibiyotik ilk seçenektir ancak damardan verilse bile antibiyotiğin tüm bakterilere ulaşacağının bir garantisi yoktur. Bazen yeterli de olmayabilir çünkü çok fazla doku ölmüş olduğundan kan basıncı yeteri kadar yüksek değildir. Bu durumda geriye sadece ameliyat seçeneği kalır. Hastalar ameliyat esnasında kan takviyesine ihtiyaç duyabilir.

Buraya kadar size tarafsız ve anlaşılır bir şekilde hastalığı anlatmaya çalıştım, umarım amacıma ulaşabilmişimdir. Diğer yazılarda görüşmek üzere!

Hazırlayan: Ali Gündoğdu

Kaynaklar

https://www.cdc.gov/groupastrep/diseases-public/necrotizing-fasciitis.html

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2762295/


One thought on “Nekrotizan Fasiit Enfeksiyonu ve Et Yiyen Bakteriler

  • Sena

    Çok iyi yazılmış, herhangi bir şey araştırdığımda bir sürü zırvalık, ve tekrar eden cümleler oluyor ama burada ki yazı gayet açık, anlaşılır ve sade ama bi yandan da detaylı önemli bilgiler verilmiş, yazıyı hazırlayana teşekkürler çok yardımcı bir yazıydı eline sağlık..

    Yanıtla

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir