Otofaji
Otofaji (Autophagy) iç ve dış etkenlerden dolayı vücudun enerji dengesini en yüksek verimde tutmak için gereksiz veya hasarlı hücrelerin kendi kendini yeme sürecidir. Aynı zamanda yanlış katlanan protein yığınlarının ortadan kaldırılmasında, mitokondri, endoplazmik retikulum gibi zarar görmüş organellerin temizlenmesinde ve hücre içine sızmış patojenlerin yok edilmesinde de rol oynar. Bu bakımdan otofaji fizyolojik olarak vücut için çok önemlidir ve düzenlenmediğinde kontrolsüz hücre ölümüne yol açar.
Çeşitli organel ve protein kümelerinin ortadan kaldırılmasında bu süreç seçici olarak da gerçekleşebilir, genel bir şekilde de gerçekleşebilir. Hasar görmüş organellerin ve patojenlerinde yok edilmesinde rol oynayan otofaji hücresel yaşlanma, hücre yüzeyinde antijen tanıma, kanser gibi hastalıklarda rol oynayan programlanmamış hücre ölümü olan nekrozda da rol oynar. 2016 yılında tıp veya fizyoloji alanında Nobel Ödülü otofajiyle ilgili çalışmalar yapan Yoshinori Ohsumi’ye verildi.
Hazırlayan: Çağlayan Taybaş