Pasif Agresif Davranışların Belirtileri ve Baş Etme Yöntemi
Biri sizi azarladığında veya bağırdığında agresif davrandığını hemen anlarsınız. Açık hakaretler, bağırmalar, doğrudan eleştiriler agresif olma belirtileridir. Bütün bunlar karşıdaki insanın canını acıtır hatta duygusal travmaya kadar gidebilir. Etrafımızdaki bazı insanlar canımızı acıtmak ve bizi huzursuz etmek için pek açık olmayan yöntemler kullanır. Hiç beklemediğiniz anda toplum içinde size bir eleştiri yöneltmeleri, bazen selam verip bazen selam vermemeleri gibi davranışlar görebilirsiniz. Doğrudan bir saldırı diyemeyeceğiniz ama sizi sürekli rahatsız eden davranışlar pasif agresif olarak adlandırılıyor. Bu davranışları tespit etmesi zor, bunlar ile uğraşması ise daha zordur.
Pasif agresif davranışlar düşmanca, art niyet içeren davranışların dolaylı ve açık olmayan bir şekilde karşı tarafa aktarılmasıdır. Böyle davranan biri size iltifa eder gibi görünüp hakaret edebilir. İmalar, üstü kapalı kime söylendiği belli olmayan sözler, inatçılık pasif agresif davranışlardan bazılarıdır. Bunları tespit etmek ve baş etmek kolay olmadığı için maruz kalan insanlarda psikolojik huzursuzluklar uyandırır. Her ima ve inatçı davranış pasif agresiflik değildir. Farkı iyi ayırt etmek gerekir.
Görmezlikten Gelme Bir Pasif Agresif Davranıştır
7 kişilik bir arkadaş grubunun içindesiniz ve güzel bir sohbet ediliyor. Sohbetin bir yerinde arkadaşınıza herkesin duyacağı şekilde bir soru soruyorsunuz ama o hiç duymamış gibi yapıyor. Önce sizi duymazlıktan gelerek sanki varlığınızı inkar ediyor. Daha sonra da bu olay hiç yaşanmamış gibi davranmaya devam ediyor. Üstüne gidip soruyu tekrarladığınızda ise farkına varmadığını söyleyerek sorunuzu yanıtlıyor ama baştan savma bir yanıt veriyor. Siz sorunuza yanıt alamadınız ve bunun da ötesinde kendinizi değersiz biri gibi hissettiniz. Arkadaşınız pasif agresif bir şekilde davranarak sizi huzursuz etmeyi başardı.
Okulda, iş yerinde, toplantılarda, arkadaşlarınız ile buluşmalarınızda insanların sizi görmezden gelmesi gibi olaylar ile karşılaşabilirsiniz. Bir toplantıda yaptığınız yorumlar kasti olarak görmezden gelinebilir. Bu süreklilik arz ediyorsa bunun pasif agresif bir davranış olabileceğini hatırınızda tutmalısınız.
Üstü Kapalı Hakaretler
Birisi size açıkça beceriksiz dediğinde bunun bir hakaret olduğunu hemen anlarsınız. Ancak üstü kapalı hakaretleri anlamak bu kadar kolay değildir. “Beceriksiz” demek yerine “bu kadar iyi aletlere sahip olmanıza rağmen nasıl oluyor da bu hataları yapıyorsunuz?” dediğinde buradaki hakareti tespit etmek daha zor oluyor. Özellikle hizmet sektöründe çalışanların bu tür üstü kapalı hakaretlere maruz kalması daha olasıdır. Önce size iltifat ediyor gibi görünürler ama aslında o iltifatın içinde size bir hakaret gizlidir.
Üstü kapalı hakaretler ve imalar zayıf noktalarınızı ve hatalı olduğunuz işleri hedef alır. Yukarıda örnekte yapılan bir hatanın karşıdaki kişi tarafından nasıl değerlendirildiğini göstermek istedim. Her şeyi süper yapsanız bile mezun olduğunuz okul veya memleketinize de saldırılar olabilir. Örneğin siz köyde doğup büyümüşsünüzdür, karşınızdaki kişi büyükşehirlidir. Muhatap olduğunuz kişi olumsuz olaylarda köyleri, bazen sizin bulunduğunuz şehri referans göstererek size pasif agresif davranışta bulunabilir.
Pasif Agresif Davranışlardan Biri Sürekli Somurtmaktır
Neşe insandan insana yayılır ve ortama enerji verir. Etrafınızda sürekli somurtan, huysuz insanların olması sizin de neşenizi kaçırır ve huzursuz olmanıza neden olur. Bazı insanlar kişilik yapılarından kaynaklı çok gülmezler ama yine de doğal davrandıkları için kimse onların bu tavırlarına takılmaz. Ancak bir kişi sürekli suratsız bir tavır takınıyorsa pasif agresif bir davranış içine girmiş olabilir. Böyle insanlar etraflarındaki her şeyden şikayet ederler. Ofiste herkesin güldüğü bir şakada bile en ufak bir gülümseme göstermezler. Bu şekilde davranarak bulunduğu ortamdaki herkesin huzursuz olmasını sağlarlar.
İnatçılık Sizi Nasıl Rahatsız Edebilir?
Okulda hocanız tahtaya bir ödüllü bir soru yazdı ve ilk çözüp getirene bir ödül var. Lisede fizik hocam sınıfta böyle bir soru sormuştu. Soruyu çözmek hiç kolay değildi ama inat ettim sonunda soruyu çözüp öğlen yemeğini kaptım. İnatçılık her zaman kötü bir şey değildir ama birini cezalandırmak için kullanılırsa pasif agresif bir davranış haline gelebilir. Yapıları itibariyle inatçı insanlar düşüncelerini ve bulundukları konumu korumak için kendilerini ölesiye savunurlar. Çok iyi argümanlarınız yoksa onların inadını kıramazsınız. Ancak bazı insanlar sadece sizi sinirlendirmek ve zora sokmak için işi yokuşa sürerler ve inatçılık yaparlar. İşler gitgide çıkmaza girer ve sizi daha fazla rahatsız etmeye başlar. Bu tür davranışlar pasif agresif olarak nitelendirilir.
Sorumluluğu Başkasına Yıkma ve İşten Kaçma
İşte, bir projede çalışırken birçok zaman ekip halinde çalışırız. Herkesin belli görevleri vardır ve insanlar birbirlerine bağlı olarak çalışırlar. Ekipten bir kişi sürekli işten kaçmaya, sorumluluklarını başkalarına yıkmaya çalışırsa ne olur? En kritik günlerde doktor raporu alıp işe gelmez, binbir bahane üreterek kendi işini başkasına yaptırır. Kendi yaptığı işleri de zamanında yapmayarak herkesin keyfini kaçırır. Ekibinizdeki bir kişi sağlık, ailevi sorunlar nedeniyle bu tür davranışlar sergiliyorsa dışsal etkenler düzeldiğinde bu problemler de kaybolacaktır. Ancak herhangi bir dış etken olmadan işleri sürekli geciktiriyor ve yapmıyorsa bu pasif agresif davranış olarak değerlendirilebilir.
Pasif Agresif Birisiyle Başa Çıkmak
İş hayatınızda veya okul günlerinizde böyle insanlar ile karşılaşabilirsiniz. Hatta yukarıdaki satırları okurken “tam olarak böyle yapıyor” dediğiniz anları hatırlamış olabilirsiniz. Bu tür davranışlar ilişkilerde kıskançlıktan, kişilik bozukluğundan veya kullanılan ilaçlardan kaynaklanabilir. Bazı anti psikotik ilaçların yan etkileri pasif agresif davranışlara neden olabilir. Bunlarla baş etmenin en iyi yolu o kişiyi görmezden gelmektir. O yokmuş gibi davranın ve kendi hareketlerinden etkilendiğinizi belli etmeyin. Bunları doğal, çok çaba harcamadan yaptığı için kendiliğinden bırakmayabilir. Eğer bu davranışlarının sizi etkilemediğini düşünürse sizden bir karşılık alamadığı için bırakabilir.
Hazırlayan: Çağlayan Taybaş
