Raşitizm ve Osteomalazi
D vitamini eksikliği kemik yatağında bozuk kalsifikasyona ve çocuklarda raşitizm, erişkinlerde osteomalazi denilen hastalığa neden olur. Kemiğe yeterli mineralin gitmesi için özel bir enzim gerekli olmasına rağmen bu rahatsızlıkta temel bozukluk kemiğe yeterli miktarda kalsiyum ve PO4 temin edilememesidir. Çocuklarda en belirgin durum zayıflık ve ağırlığı taşıyan kemiklerde eğrilme, dişlerde bozukluk ve hipokalsemi ile kendini gösterir. Erişkinlerde durum daha az belirgindir. Raşitizm ve osteomalazinin nedeni eskiden yetersiz güneş ışığı alma iken, günümüzde güneş ışığının deride etkilediği provitaminlerin yetersiz alınması daha sık görülen nedendir. Bu olgular D vitamini verlimesine yanıt verirler.
Bazı hastalık türleri D vitaminine yanıt verirken bazıları kemiğin mineralizasyonu için gerekli olan 1,25-dihidroksikolekalsiferole normal yanıt verirler. Örceğin böbrek ve karaciğer hastalıklarına neden olabilen bazı genetik mutasyonlarda D vitamini işe yaramaz ama 1,25-dihidroksikolekalsiferol enziminin hastaya verilmesi çok işe yarar. Tip 2 D vitaminine dirençli raşitizmde ise hasta hem D vitaminine hem de 1,25-dihidroksikolekalsiferole eksik yanıt verir.
Raşitizm ve Osteomalazi Tedavisi
Raşitizm ve osteomalazinin tedavisi hastalığın altında yatan biyokimyasal nedenlere bağlıdır. Batı ülkelerinde D vitamini eklenen sütle rutin beslenme raşitizm oluşumunu büyük ölçüde azaltmıştır. Ancak bu durum gelişmekte olan ülkelerde en yaygın çocukluk hastalıkları arasında yer almaya devam etmektedir. Ciddi şekilde etkilenmiş çocuklarda ortopedik cerrahi gerekli olabilir.
Hazırlayan: Çağlayan Taybaş
