Sanatın Gücünü Keşfedin!

Hayatın koşturmacası içinde yorulurken neyse ki sanatla bu duruma ara verebiliyoruz. Heykel, resim, müzik, seramik ve daha pek çok sanat dalı bir süreliğine de olsa huzura ve dinginliğe kavuşmamıza, mola vermemize ve tazelenmemize olanak sağlıyor. Acaba sanat beynimizi nasıl etkiliyor, sanatla uğraşırken beynimizde neler oluyor? Bu soruya cevap arayan farklı araştırmacılar sanatın beynimize olan katkıları üzerine pek çok araştırma yapmıştır. Beyin ve sanat arasındaki ilişkiyi inceleyeceğimiz bu yazı sonrasında, evlerimizde izole olduğumuz şu günlerde belki sizler de sanata yönelmeyi tercih edeceksiniz, kim bilir.

Sanat Beyni Nasıl Etkiliyor?

İki ayrı yarımküreden oluşan beynimiz “korpus kallozum” adı verilen köprü ile birbirine bağlanmaktadır ve bu sayede bilgi yarımküreler arasında aktarılır. Sanatın hemisferler arasındaki bu bağlantının güçlenmesini sağladığına ulaşılmıştır (Bolwerk ve ark, 2014). Bir diğer bulgu ise nörolog ve sinirbilimci Schlaug’un yürttüğü bir çalışmaya ait.  Çalışma, müzisyenlerin daha kalın bir korpus kollozuma sahip olduğunu ve erken yaşta müzik eğitimi almanın korpus kollozumu etkilediğini gösteriyor. Buradan yola çıkarsak, beynin sağ ve sol tarafları arasındaki köprüyü güçlendirmek için sanat bir alternatif olarak görülebilir.

Elbette sanat müzikten ibaret değil. Peki, resim yapmak beynimizi nasıl etkiliyor dersiniz? Mandala boyama, karalama ve serbest çizim olmak üzere üç farklı şekilde katılımcıların kendini ifade ettiği bir araştırma sonucunda beynin ödül yolunun aktive olduğunu gördüler. fMRI ile yapılan bir başka çalışma da sanatın zevk ve ödül sistemlerini aktive ettiğini göstermiştir (Campbell, 2014). Yani sanat yapmak kendimizi iyi hissetmemize ve bundan zevk almamıza neden oluyor. Bunun yanı sıra sanatın bağımlılık yapıcı davranışları düzenlemenin bir yolu olabileceği söylenmektedir (Kaimal ve ark,2017). Kaimal’ın yapmış olduğu bir diğer çalışmada sanat terapisi uygulamasının katılımcıların kortizol düzeyini düşürdüğü görülmüştür (2016). Öğle arasını sanat galerisinde geçiren bir grubun stres seviyesi galeriye girmeden önce ve girdikten sonra ölçülmüş ve gezi sonrası stres düzeylerinin azaldığı görülmüştür (Clow ve Fredhoi, 2006). Araştırmalar gösteriyor ki sanatla uğraşmak stresimizi azaltmayı sağlamaktadır. O halde, stresli olduğumuz durumlarda örneğin bir sunum yapmadan önce sanata vakit ayırmak hiç de fena olmayacaktır.

Sanat Galeri ve Müzeleri Gezin

Sanatsal bir ürün koymanın yanı sıra sanat galerilerini ve müzeleri gezmek de bizleri etkilemektedir. Öğrencilerin bir sanat müzesine geziye götürüldüğü araştırmanın sonucunda, öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerinin geliştiği, daha güçlü tarihsel empati, hoşgörü ve müzeye ilgi gösterdikleri görülmüştür (Greene ve Inman,2013). Öğrencilerin sanata teşvik edilmesi, eğitimde sanata daha çok yer verilmesi çocukların eleştirel düşünme becerisine katkı yapabilir. Çocukların boş kalan vakitlerinde sanatla uğraşmalarını sağlamak onlar için oldukça faydalı olacaktır.

Günümüzde psikoterapotik amaçlarla kullanılan bir terapi çeşidi var: Sanat terapisi. Travma, depresyon, ansksiyete bozuklukları gibi problemlerle baş etmede kullanılabilmekte; bunun yanı sıra kendini ifade etmek isteyen pek çok kişi de sanat terapisinden yararlanabilmektedir. Bireysel, grup halinde ve çiftlere uygulanabilmektedir. Eğer duygularınızı açığa vurmak ve kendinizi daha iyi ifade etmek isterseniz sizler de sanat terapisinden yararlanabilir, bu konuda eğitimli olan terapistlere başvurabilirsiniz.

Sanat, ruhsal ve fiziksel sağlığımız için oldukça önemli. Sanatın içine atılmak, sanatla uğraşmak, müze ve sanat galerini gezmek gösteriyor ki bizleri olumlu bir şekilde etkiliyor. Bu sebeple, özellikle birçoğumuzun kaygılı hissettiği şu günlerde sanattan kopmayın ve hayatınızda ona yer açın.

Hazırlayan: Pelin Kabar

Kaynaklar

Kaimal,G.Ayaz,H.,Herres,J., Dieterich-Hartwell, R., Makwana,B. a Donna H., Kaiser, Nassar, A.J.(2017). Functional near-infrared spectroscopy assessment of reward perception based on visual self-expression: Coloring, doodling, and free drawing.The Arts in Psychotherapy, 55,85-92.

Kaimal,G.,Ray,K. Ve Muniz, J.(2016). Reduction of Cortisol Levels and Participants’ Responses Following Art Making. Art Therapy, 33(2), 74-80.

Bolwerk, A., Mack-Andrick,J., Lang,R.F., Dörfler,A., Maihöfner,C.(2014). How Art Changes Your Brain: Differential Effects of Visual Art Production and Cognitive Art Evaluation on Functional Brain Connectivity. Plos One,9(7), 1-8.

Greene,J.P. ve Inman,A.(2013). Field Trips to Art Museums Improve Critical Thinking, Promote Historical Empathy, and Increase Tolerance. Education Next, 332-1184.

Clow, A. ve Fredhoi, C. (2006). Normalisation of salivary cortisol levels and self-report stress by a brief lunchtime visit to an art gallery by London City workers. Journal of Holistic Healthcare, 3 (2), 29-32.

Schlaug,G., Jancke,L., Huang,Y., Staiger, F.J., Steinmetz, H.(1995). Increased Corpos Callosum Size In Musicians. Neurapsychologia, 33(8), 1047-1055.

Campbell, D. (2014). Bu sanat üzerine beyniniz: Oshin Vartanian ile bir Soru-Cevap. Toronto Üniversitesi Haberleri.  Https://www.utoronto.ca/news/your-brain-art-q-oshin-vartanian adresinden erişildi.