Serebral Palsi (SP)
Serebral palsi (SP), doğumdan önce, doğum sırasında ya da erken çocukluk süresince oluşan ilerleyici olmayan birkaç nörolojik bozukluktan birini tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Gelişme dönemindeki beynin hipoksi, enfeksiyonlar ya da toksinlere maruz kalması da dahil prenatal (doğum öncesi) etkenler serebral palsi olgularının %70-80’ininden sorumludur. Bozukluğun tipik belirtileri, spastisite, hareket bozukluğu, ince motor hareketlerin denetim bozuklukları ve anormal yürümedir (çömelme ya da makaslama yürüyüşü). SP hastası çocuklarda, öğrenme zorluğu ve nöbetler kadar, görme ve işitme kaybını da içeren duyusal bozukluklar meydana gelmektedir.
Gelişmiş ülkelerde serebral palsinin yaygınlığı her 1000 canlı doğumda 2 – 2.5 arasındadır. Bununla birlikte zamanında doğan çocuklar ile karşılaştırıldığında prematüre doğan çocuklardaki SP görülme oranı daha yüksektir. Etkilenen uzuvlar ve kaslarda dinlenme tonusundaki farklılıklara göre, SP farklı gruplar halinde sınıflandırılmaktadır. En çok rastlanan tipi; spastisite, aşırı refleks yanıtlar, klonus ve pozitif Babinski bulgusu bulunan spastik SP’dir. Bunlar omurilikten kortekse çıkan nöron yoluyla ilgili hasara ait belirtilerdir. Anormal istemsiz hareketler (korea ve atetoz) ile karakterize olan Diskinetik SP, beyindeki bazı motor alanlara ilişkin hasarı yansıtabilmektedir. İki tip SP’ye ait belirtilerin birlikte olması yaygın değildir. En seyrek SP tipi ise gövde ve uzuvların uç noktalarında hipotoni, aşırı refleks yanıtlar ve inatçı basit refleksler bulunan hipotonik SP’dir.
İleri Okuma: Babinski Refleksi
Tedavi ile ilgili önemli noktalar
Serebral palsinin maalesef kesin bir tedavisi yoktur. Tedavi çabaları sıklıkla fiziksel ve mesleki terapileri içermektedir. Bazı kasları rahatlatmak için etkilenen kas içine botilinum toksini enjeksiyonu denenmiştir. SP’li hastalarda kas spastisitesini tedavi etmek için kullanılan ilaçlar diazepam (GABA reseptörüne bağlanan bir benzodiyazepin), baklofen (omurilikteki presinaptik GABA reseptörlerine etki eden bir agonist) ve dantrolendir (etkili bir kas gevşetici). Ayrıca, SP’yi tedavi edebilmek için bazı cerrahi girişimler de denenmektedir.
İleri Okuma: GABA Nedir?
Hazırlayan: Çağlayan Taybaş
