Ders Kitapları Değişebilir Çünkü Bu Ökaryotun Mitokondrisi Yok!
Liselerde hatta üniversitelerde bile ökaryotların tüm organellere sahip olduğu anlatılır. Siz de muhtemelen bu şekilde öğrenmişsinizdir. Bu organellerden biri hücrenin enerji fabrikaları olan mitokondrilerdir. Mitokondrilerin ökaryotlarda nasıl oluştuğunu merak ediyorsanız bu yazımıza bakabilirsin. Ancak şimdi başka bir konuya değineceğiz. Mitokondrisi olmayan bir ökaryot! Araştırmacılar Current Biology dergisinde yayınladıkları çalışmalarında mitokondriye dair hiçbir iz bulunmayan bir ökaryot canlı keşfettiklerini duyurdular.
Düşük oksijenli ortamlarda ökaryotlar gelişmiş mitokondrilere değil de daha düşük seviyeli mitokondrilere sahiptir. Oksijen az olduğu için mitokondrilere binen yük de az olacaktır. Şimdiye kadar hep bütün ökaryotların mitokondriye sahip olduğu düşünülüyordu. Çünkü mitokondriler enerji üretiminin yanında programlı hücre ölümü gibi pek çok hayati hücresel olaya da dahil oluyordu. Çek Cumhuriyeti’nde Charles Üniversitesi’ndeki bilim insanları ilk defa mitokondrisi olmayan bir ökaryotik mikroorganizma keşfettiler.
İleri Okuma: Mitokondriyel DNA Nasıl Oluştu?
Monocercomonoides cinsine ait organizmalar 80 yıldan fazla bir süredir biliniyorlar ancak mitokondrileri olmadığı yeni keşfedildi. Bu canlılar Giardia ve Trichomonas insan patojenleriyle akrabalar. Araştırmacılar bu mikroorganizmaların bir de genetik dizilimine baktılar ve sonuçlar yine hayret vericiydi. Monocercomonoides genomunda mitokondriyel proteinlerin hiçbiri yer almıyordu. Mitokondrinin olmaması bir yana bu canlılarda mitokondriyel proteinlerden bir tanesi bile yoktu.
Ders Kitapları Değişebilir
Monocercomonoides cinsi organizmalar sitozolik sülfür mobilizasyon sistemleri sayesinde mitokondrisiz de hayatlarına devam ediyor görünüyorlar. Bakteri aldıkları bu sistem sayesinde mitokondriyel işlevleri taklit ederek enerji üretebiliyorlar. Prokaryot canlılardan kazandıkları sitozolik sülfür mobilizasyon sistemi mtokondrilerin yokluğunu telafi ederek biyologları şaşırtıyor. Şimdiye kadar mitokondri veya benzeri yapılar olmadan enerji üretmenin imkansız olduğunu düşünüyorduk. Monocercomonoides canlıları ise bu varsayımımızın yanlış olduğunu gösterdi. Bilim insanları şimdi keşfettikleri bu canlıların tüm biyolojik işlevlerini araştırmaya koyuldular.
Bu şaşırtıcı mikroorganizma sayesinde şimdi biyoloji dünyasındaki bütün ders kitapları değişebilir. Doğa bize bir kez daha hiçbir şeyin standart olmadığını öğretti. Kolay öğrenmek, kolay sınıflandırmak için standartları biz koyuyoruz. Hangi canlı olduğunun bir önemi yok. Bir balina veya bir virüs olması bir şeyi değiştirmez. Canlılar hayatta kalmak için her şeyi yaparlar.
Hazırlayan: Çağlayan Taybaş
Kaynak
https://www.sciencedaily.com/releases/2016/05/160512124908.htm
